Synagoga na Wieniawie w Lublinie (nieistniejąca)
Synagoga na Wieniawie została wzniesiona w pierwszej połowie XIX wieku.
Spis treści
[Zwiń]Lokalizacja
Funkcja
synagoga
Historia
Żydowskie miasto w LublinieMajer Bałaban. Po włączeniu w 1916 roku Wieniawy o obszar Lublina, prawdopodobnie około 1920 roku synagoga została wyremontowana staraniem miejscowej gminy żydowskiej. Z tego okresu zachowały się rysunki pomiarowe budynku wykonane przez inżyniera architekta Jerzego Siennickiego. W 1940 roku po wysiedleniu z Wieniawy Żydów budynek został rozebrany.
Kalendarium
I połowa XIX wieku – budowa synagogi;
około 1909 roku – budynek zostaje opuszczony;
około 1919 roku – odbudowa synagogi;
około 1940 roku – zburzenie synagogi przez Nazistów.
Architekt
nieznany
Styl
budynek z elementami klasycystycznymi
Opis budynku
Synagoga została zbudowana na planie podłużnym, usytuowanym na osi wschód–zachód. Budynek był zwartą, prostopadłościenną bryłą, podzieloną gzymsem na dwie kondygnacje i przykrytym dwuspadowym dachem. Od zachodu do budynku przylegała sień z wydzielonymi schodami prowadzącymi do galerii dla kobiet (babińca) na piętrze. Sala główna miała wymiary około 12 x 10 m.
Elewacja zachodnia była rozczłonkowana na trzy części o równej szerokości za pomocą czterech klasycyzujących pilastrów. Belkowanie elewacji zachodniej było zwieńczone tympanonem umieszczonym na tle schodkowo uskakującego szczytu. Okna sali i galerii dla kobiet rozmieszczone były rytmicznie wzdłuż ścian. Wszystkie okna, przesklepione półkoliście, umieszczono na tym samym poziomie. W ścianie wschodniej i zachodniej znajdowały się po trzy okna. W ścianach północnej i południowej umieszczono po trzy okna w sali głównej i po jednym w galerii dla kobiet. W poziomie parapetów znajdował się gzyms.
Literatura
- Bałaban M., Żydowskie miasto w Lublinie, reprint, Lublin 1991.
- Kuwałek R., Wysok W., Lublin. Jerozolima Królestwa Polskiego, Lublin 2001.
- Piechotkowie M. i K., Bramy Nieba. Bożnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1999.