Teofil Emeryk Laśkiewicz (1869-1925)
- inżynier technolog, współwłaściciel Zakładów Mechanicznych „E. Plage i T. Laśkiewicz" w Lublinie. Ur. 5 XI w Skierniewicach, syn Konstantego, pracownika kolejowego, i Melanii z Nagórskich. Po ukończeniu w r. 1888 szkoły średniej w Łowiczu, rozpoczął studia wyższe w Instytucie Technologicznym w Petersburgu, które ukończył w r. 1894. Krótko pracował w fabryce Lilpop i S-ka w Warszawie, a następnie został zaangażowany przez Biuro Techniczne „J. Arkuszewski" z Łodzi na przedstawiciela firmy w Odessie. W lutym 1899 r. zawarł spółkę z E. Plagem na okres 10 lat do prowadzenia przedsiębiorstwa przemysłowego pod firmą „E. Plagę i T. Laśkiewicz".
Po bezpotomnej śmierci E. Plagego (12 XII 1909 r.) jego udział w firmie przeszedł na rodzinę, która wyraziła zgodę, by w okresie następnych 3 lat fabryka działała na dawnych warunkach; jej interesy w spółce miał reprezentować Józef Laube. Laśkiewicz przejął kierownictwo fabryką pod względem technicznym i handlowym. W r. 1910 udział w firmie spadkobierców E. Plagego wykupił Kazimierz Arkuszewski i w r. 1911 Laśkiewicz zawarł z nim spółkę pod dawną firmą. Fabryka była zlokalizowana na Bronowicach. Składała się z zakładu mechanicznego oraz dwóch kotlarni: miedzianej i żelaznej. Specjalizowała się w produkcji kompletnych urządzeń do gorzelni, cukrowni, rektyfikacji, krochmalni, browarów, kotłów parowych różnych systemów oraz kuchni wojskowych. Wyroby sprzedawano w kraju oraz wielu guberniach Rosji. Firma miała własne przedstawicielstwa handlowe w Petersburgu, Mińsku, Rostowie nad Donem, Żytomierzu, w Warszawie i Kijowie. Fabrykę ciągle rozbudowywano i modernizowano, co wpływało na wzrost produkcji i zatrudnienia. W r. 1901 wartość produkcji zakładu wynosiła 260 000 rb i do r. 1913 wzrosła do ok. 1 min. rb, a zatrudnienie w tym samym czasie zwiększyło się ze 154 do ok. 450 robotników.
Od r. 1910 Laśkiewicz był jednym z trzech współwłaścicieli krochmalni i syropiarni „Lublin" oraz członkiem spółki budowlanej „K. Arkuszewski i S-ka w Lublinie". W czasie I wojny światowej działalność fabryki została ograniczona do wykonywania prac remontowych w zakładach przemysłu rolno-przetwórczego. W okresie tym Laśkiewicz dysponował już znacznym kapitałem i nabył we wsi Jakubowice Murowane majątek ziemski wraz z pałacem. Po odzyskaniu niepodległości firma „E. Plage i T. Laśkiewicz" od polskich władz rządowych otrzymała zlecenie na produkcję samolotów wojskowych. Od 1921 r. zakład rozpoczął ich produkcję, początkowo na licencji włoskiej (syst. „Balilla" — jednopłatowce i syst. „Ansaldo" A 300 ter — dwupłatowce), a później również francuskiej (syst. „Potez 15"). Zakłady wytwarzały także wyroby tradycyjne. W r. 1935 zostały przekształcone w Lubelską Wytwórnię Samolotów.
Laśkiewicz prowadził aktywną działalność społeczną. Z jego inicjatywy zorganizowano w Lublinie Oddział Stowarzyszenia Techników. Przez wiele lat pełnił funkcję prezesa Oddziału Związku Przemysłowców Metalowych oraz członka Rady Związku Przemysłowców w Warszawie. Był prezesem Towarzystwa Rzemieślników i Handlowców w Lublinie oraz należał do założycieli Towarzystwa Pożyczkowo-Oszczędnościowego Robotników Chrześcijańskich w Lublinie, pełnił funkcję prezesa Rady Nadzorczej tej Spółdzielni. Udzielał się w Lub. Tow. Dobroczynności, był wieloletnim członkiem jego zarządu, pełnił również funkcję opiekuna Szpitala Św. Józefa. Domem zarobkowym tego Towarzystwa opiekowała się jego żona Zofia z Eustachiewiczów.
Laśkiewiczowie mieli syna Romana (4 II 1903—18 I 1970), który ukończył Wydział Mechaniczny w Caen we Francji. W 1. 1929—1935 pracował w Zakładach Mechanicznych „E. Plage i T. Laśkiewicz". Następnie do r. 1949 był dyrektorem Lubelskich Zakładów Mechanicznych. W l. 1950— 1957 pracował na stanowisku kierownika zespołu w Centralnym Biurze Projektów Przemysłu Rolno-Spożywczego, a w l. 1957—1968 rzeczoznawcy w Centrali Handlu Zagranicznego „Cekop" w dziale cukrowniczym.
Źródło:
Słownik biograficzny miasta Lublina, red. Witusik Adam A., Skarbek Jan , Radzik Tadeusz, Lublin 1993