Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Bernardyńska 13 w Lublinie

Historia nieruchomości zlokalizowanej w Lublinie przy ulicy Bernardyńskiej 13.

Spis treści

[RozwińZwiń]

LokalizacjaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Numer przed 1939: Bernardyńska 13

Numer po 1944: Bernardyńska 13

Numer obecny: Bernardyńska 13

FunkcjeBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Młyn parowy-wiatrak.

KalendariumBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

XVI w. – wzniesienie Pałacu Sobieskich

1835–1836 – przebudowa pałacu na młyn

1853 – młyn sprzedany Witoldowi i Konstantemu Brzezińskim

1844 – nadbudowa młyna

1863 – zamiana młyna na młyn parowy

1884 – budynek przekształcony na cele mieszkalne

5 maja 1941 – oględziny nieruchomości

11 luty 1941 – Karta realności

HistoriaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Młyn ulokowany w dawnym Pałacu Sobieskich (XVI w.). Obiekt został przebudowany na młyn przez Dominika Boczarskiego. W 1853 roku młyn staje się własnością Witolda i Konstantego Brzezińskich, którzy w 1863 roku wprowadzili do obiektu napęd maszyną parową o mocy 20 KM). Od 1884 roku budynek ponownie pełnił funkcje mieszkalne.
Protokół z oględzin nieruchomości w 1941 roku stwierdza: „w drugim podwórzu znajduje się parterowy dom mieszkalny, do którego przylegają z obydwuch szczytów drewniane przybudówki. Jedna z tych przybudówek mieści w sobie istępy niespłukiwane i komórki. Przybudówka ta jest w bardzo złym stanie, dach zniszczony, ściany częściowo przegniłe i pochylone, podłoga w ustępach zniszczona, całość przedstawia ruderę, która winna być rozebrana. Druga przybudówka, mieszcząca wozownię, w trochę lepszym stanie ze względów gospodarczych może być czasowo utrzymana, lecz nie możn dokonywać w niej zmian konstrukcyjnych, gdyż przeznaczona jest na wymarcie”.
Obecnie jest własnością Politechniki Lubelskiej, pełni funkcję budynku administracyjnego. 

MieszkańcyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Właściciel

Właścicielką domu w 1941 roku była Olga Prorubnikow

Administrator domu: Jan Sikorski – ur. 2.02. 1913 r., wyznanie: rz.- kat., rodzice: Jan i Józefa, zamieszkały ul. Lipowa 31/ 5.

Mieszkańcy nieruchomości wg zawodu w 1941 roku

Pracownicy umysłowi 2 (na parterze), 3 (na piętrze), 2 (w budynku frontowym), 3 (w oficynie).

Robotnicy 3 (w suterenie), 1 (w budynku frontowym), 2 (w oficynie).

Rzemieślnicy 3 (na parterze), 2 (na piętrze), 2 (w suterenie), 2 (w budynku frontowym), 5 (w oficynie).

Inne zawody 2 (na parterze), 3 (na piętrze), 2 (w suterenie), 3 (w budynku frontowym), 4 (w oficynie).

Bez zawodu 1 (na piętrze), 1 (w suterenie), 2 (w oficynie).

Lokatorzy według wyznania, płci i wieku w 1940 roku

Ogólna ilość mieszkańców 109

Chrześcijan 109

Mężczyzn 34

Kobiet 49

Dzieci do lat 6 włącznie 7

Dzieci do lat 7-18 włącznie 19

OpisBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Budynek posiada wartość historyczną. Jest przykładem architektury pałacowej adaptowanej na cele przemysłowe. W wyniku przebudowy Boczarskiego młyn zyskał wiatrak o śmigłach ustawionych poziomo do wieży pałacowej. Wnętrza nie posiadają wyposażenia technicznego.

OtoczenieBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Działka ogrodzona. Plac przed pałacem pokryty płytami chodnikowymi. W najbliższym otoczeniu nieliczne drzewa.

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Dorota Szczuka, Zabytki techniki w architekturze przemysłu rolno-spożywczego. Część I. Przemysł zbożowy (młyny, spichlerze zbożowe, kaszarnie), praca wykonana pod kierunkiem dr hab. prof. Stanisława Januszewskiego, Wrocław – Lublin 2002.

Akta nieruchomości położonej w Lublinie przy ul. Bernardyńskiej 13, APL, sygn. 77.

- Rzut parteru Pałacu Sobieskich przy ul. Bernardyńskiej 13 (1:100)

- Rzut I piętra Pałacu Sobieskich przy ul. Bernardyńskiej 13 (1:100)

- Rzut II piętra Pałacu Sobieskich przy ul. Bernardyńskiej 13 (1:100)

Projekt na urządzenie ustępów ogólnych w domu przy ul. Bernardyńskiej 13 w Lublinie; Zespół: 35/684/0 Zakłady Przemysłowe "K.R. Vetter" w Lublinie » Seria: 6 Plany i projekty techniczne » Jednostka: 103 » Obiekt: 8; APL.